Illustratie uit: Bunraku: aesthetics of puppets.
Bunraku
Traditioneel Japans
Poppenspel waarbij (vaak) drie personen nodig zijn om één pop te manipuleren. Zij zijn
zichtbaar aanwezig op het toneel. De bespelers van de figuren zijn geheel in het zwart gehuld. Van de speler die het hoofd van
de poppen bedient, is het gelaat zichtbaar. Bij zijn assistenten is het hoofd bedekt met een zwarte, gazen kap. Het gelaat van
een bunraku-figuur kan door een inwendig mechanisme van uitdrukking veranderen. Wenkbrauwen kunnen worden gefronst en een
onschuldige maagd krijgt opeens een duivelse grijns. Ook de vingers kunnen afzonderlijk worden bewogen. De figuren zijn
90 cm tot 1,20 m hoog. De voorstelling wordt begeleid door een 'joruri' (zanger/voordrachtskunstenaar) en een bespeler
van een 'shamisen' (driesnarige luit). Bunraku is de naam die gewoonlijk wordt gebruikt om het Japanse ningyo joruri aan
te duiden, dat letterlijk: 'poppen en verhalen' betekent. Het woord bunraku is afgeleid van de naam van een Poppenspelersfamilie
die in de negentiende eeuw naar Osaka trok om daar een Poppentheater te stichten onder de naam Bunraku-za. Bun betekent
'literatuur', raku 'plezier' en za 'huis'. Bunraku was overigens een pseudoniem; de werkelijke naam van de familie was
Uemara. De beroemde Japanse theaterauteur Chikamatsu Monzaemon (1653-1724) schreef meer dan honderd stukken voor het
bunraku-theater.
Zie ook Pamflet nr. 91.
Zie ook Pamflet nr. 91.