This is a Dutch-language ABC of Puppetry ('poppentheater-abc') with nearly five hundred entries. This section
contains an explanation of the terms, expressions, concepts, puppetry techniques, characteristic
puppet theatre figures and important people.

Heinrich von Kleist

Duits toneelschrijver en novellist (1777-1811). Vond tijdens zijn korte leven weinig erkenning, maar daarna des te meer. Kleist is onder meer bekend geworden door het romantische ridderdrama 'Das Käthchen von Heilbronn' en zijn verhandeling 'Über das Marionettentheater'. In deze notitie verhaalt hij over zijn ontmoeting met een danser die hij regelmatig in een marionettentheater aantrof. Zijn verbazing gold vooral het publiek - eenvoudige mensen - kennelijk suggererend dat dans toch een hogere kunst is. De danser evenwel verzekerde Kleist dat het simpele bewegingsspel van de pop hem veel vreugde schonk en dat een danser veel zou kunnen leren van de figuren op het marionettentoneel. Waarna zij verder filosofeerden: 'De handelingen van een marionet zijn mechanisch beschouwd misschien gemakkelijk - maar daaruit hoeft nog niet te volgen dat deze handeling geheel zonder gevoel verricht kan worden door de poppenspeler ... De beweging van de vingers verhoudt zich tot de beweging van de aan draden of stangen bevestigde figuren. Zwaartekracht heeft geen vat op de pop. Van de zwaartekracht - een voor de dans zeer moeilijke materie - trekt een pop zich niets aan. Omdat een mens een bewustzijn heeft, is hij zich ervan bewust hoe onvolmaakt hij is. Een pop heeft geen bewustzijn ... de pop is superieur aan de mens.'
'Die Puppen brauchen den Boden nur, wie die Elfen, um ihn zu streifen, und den Schwung der Glieder, durch die augenblickliche Hemmung neu zu beleben; wir brauchen ihn, um darauf zu ruhen, und uns von der Anstrengung des Tanzes zu erholen.' 'Poppen zijn als elfen, die de grond nauwelijks raken om zich weer af te kunnen zetten, maar de danser valt op de vloer en moet erop uitrusten. Met andere woorden: het is de mens onmogelijk om de ledenpop te evenaren; het bewustzijn van de mens richt wanorde aan in zijn eigen natuurlijke gratie. Maar desondanks - als de danser zich daarvan bewust is - kan hij bij voldoende training (en intelligentie!) de gracieuze beweging van een marionet benaderen.'
Zie ook Edward Gordon Craig.


Illustratie uit: Über das Marionettentheater und andere Schriften.
Auteur: Heinrich von Kleist.
Impressum: Wilhelm Goldmann, München (19-?).
Stamboeknummer: 71.054.