Duits toneelschrijver en novellist (1777-1811). Vond tijdens zijn korte leven weinig erkenning,
maar daarna des te meer. Kleist is onder meer bekend geworden door het romantische
ridderdrama 'Das Käthchen von Heilbronn' en zijn verhandeling 'Über das Marionettentheater'.
In deze notitie verhaalt hij over zijn ontmoeting met een danser die hij regelmatig in een marionettentheater aantrof.
Zijn verbazing gold vooral het
publiek - eenvoudige mensen - kennelijk suggererend dat dans toch een hogere kunst is.
De danser evenwel verzekerde Kleist dat het simpele bewegingsspel van de pop hem veel vreugde schonk en dat een danser veel
zou kunnen leren van de figuren op het marionettentoneel. Waarna zij verder filosofeerden: 'De handelingen van een
marionet zijn mechanisch beschouwd misschien gemakkelijk - maar daaruit hoeft nog niet
te volgen dat deze handeling geheel zonder gevoel verricht kan worden door de
poppenspeler ... De beweging van de vingers verhoudt zich tot de beweging van de
aan draden of
stangen bevestigde figuren. Zwaartekracht heeft geen vat op de pop. Van de
zwaartekracht - een voor de dans zeer moeilijke materie - trekt een pop zich niets aan. Omdat een mens een bewustzijn
heeft, is hij zich ervan bewust hoe onvolmaakt hij is. Een pop heeft geen bewustzijn ... de pop is superieur aan de mens.'
'Die Puppen brauchen den Boden nur, wie die Elfen, um ihn zu streifen, und den Schwung der Glieder, durch die
augenblickliche Hemmung neu zu beleben; wir brauchen ihn, um darauf zu ruhen, und uns von der Anstrengung des
Tanzes zu erholen.' 'Poppen zijn als elfen, die de grond nauwelijks raken om zich weer af te kunnen zetten, maar
de danser valt op de vloer en moet erop uitrusten. Met andere woorden: het is de mens onmogelijk om de ledenpop
te evenaren; het bewustzijn van de mens richt wanorde aan in zijn eigen natuurlijke gratie. Maar desondanks -
als de danser zich daarvan bewust is - kan hij bij voldoende training (en intelligentie!) de gracieuze beweging
van een marionet benaderen.'
Zie ook Edward Gordon Craig.
|
Illustratie uit: Über das Marionettentheater und andere Schriften.
Auteur: Heinrich von Kleist.
Impressum: Wilhelm Goldmann, München (19-?).
Stamboeknummer: 71.054. |